زمان مطالعه: 4 دقیقه
مته راهنما چیست؟ – همه آنچه که باید بدانید!
مته راهنما را می‌توان مته شروع کننده عملیات سوراخکاری نامید. مته راهنما دقیقا شبیه مته مارپیچ معمولی است با این تفاوت که طول مارپیچ آن بسیار کوتاه است. قبل از کار با مته اصلی، پیش مته یک سوراخ کوچک در محل دقیق آن بر روی سطح قطعه کار ایجاد می‌کند تا از لغزیدن مته اصلی جلوگیری شود. همچنین، در برخی جاها از آن برای پخ زدن لبه‌های تیز استفاده می‌شود. مته‌های راهنما با زاویه‌های نوک 60، 90 و 120 درجه در بازار موجود هستند.
.
کاربرد مته راهنما
ایجاد یک سوراخ بسیار دقیق می‌تواند چالش برانگیز باشد. شکل مته، عیوب سطح و رفتار مواد همگی در ایجاد سوراخ‌های غیردقیق نقش دارند. اگر به درستی از پیش مته استفاده شود، با از بین رفتن امکان سر خوردن مته، اطمینان از نتیجه نهایی دقیق حاصل می‌شود.
.
ایجاد یک محور کوچک با مته راهنما به شما کمک می‌کند تا مرکز نقطه سوراخکاری را هنگام شروع کار پیدا کنید. برخی از ماشین‌کارها از این ابزارها برای پخ زدن سوراخ‌های حفر شده نیز استفاده می‌کنند. هنگام بستن پیچ‌ها، سر پیچ‌ها به لطف وجود پخ هم سطح با قطعه قرار می‌گیرند.
.
.
جنس مته راهنما
بر اساس جنس، مته‌های راهنما به موارد زیر تقسیم می‌شوند:
.
فولادی HSS و کبالت‌دار
کارباید تنگستن
.
مته‌های راهنمای کارباید تنگستن هنگام سوراخکاری در سخت‌ترین مواد، مقاومت سایشی خوبی دارند، زیرا سخت‌تر از مته‌های راهنمای فولادی HSS و کبالت‌دار هستند. طیف گسترده‌ای از مته‌های راهنما بر اساس اندازه و زاویه در بازار موجود است. مته‌های روکش‌دار و بدون روکش نیز در بازار موجود هستند. روکش‌های “TiAlN” و “TiN” رایج‌ترین نوع پوشش در دسترس می‌باشند.
.
پیش مته فولادی کبالت‌دار برای سوراخکاری مواد سخت بسیار عالی است و در سرعت‌های بالاتر مقاومت سایشی بیشتری نسبت به مته‌های فولادی HSS دارد. اما به دلیل افزوده شدن فلز کبالت، آن‌ها تردتر و شکننده‌تر هستند.
.
.
زاویه نوک مته
زوایای نوک (راس) مته‌های مارپیچ 118، 120 یا 135 درجه است. از زوایای نوک بزرگتر مته برای عملیات‌های با مقاومت بالاتر استفاده می‌شود. برخی از افراد از مته راهنمای 145 درجه، سوراخی را برای مته ثانویه با زاویه نوک 135 درجه استفاده می‌کنند.
.
استفاده از مته راهنمای 145 درجه هنگام ماشینکاری برخی از مواد سخت مانند فولاد ضد زنگ یا فولاد آلیاژی کاربرد دارد. با این حال، اکثر افراد از مته راهنمای 90 درجه برای ماشینکاری‌های عمومی استفاده می‌کنند. در حالت کلی، زاویه نوک پیش مته باید بزرگتر یا مساوی با زاویه نوک مته ثانویه باشد.
.
به منظور جلوگیری از فشار بیش از حد برش بر لبه برشی مته، که می‌تواند منجر به شکستن زود هنگام ابزار و کیفیت پایین سطح سوراخ شود، مته ثانویه باید با استفاده از نوک مته خود به جای لبه برش با سوراخ راهنما تماس پیدا کند.
.
یک پیش مته با زاویه بزرگتر با هدایت نوک مته اصلی به سمت مرکز به آن کمک می‌کند تا محل مناسب را پیدا کند. اگر قطر بیرونی مته ابتدا با قطعه تماس پیدا کند، احتمال شکستن مته زیاد می‌شود و قطعه آسیب می‌بیند. همچنین، اگر شیار پیش مته با مته اصلی متفاوت باشد، می‌تواند منجر به ایجاد سوراخ نادرست شود.
.
.
تفاوت مته راهنما و مته مرغک
هم مته راهنما و هم مته مرغک برای ایجاد سوراخ پایلوت (راهنما) استفاده می‌شوند. مته راهنما معمولا دارای زاویه نوک 120 درجه و مته مرغک دارای زاویه مخروطی 60 درجه و زاویه نوک 120 درجه است. هنگامی که از یک مته مرغک برای ایجاد یک سوراخ راهنما استفاده می‌شود، دو اندازه مختلف سوراخ به وجود می‌آید.
.
مته معمولی دارای زاویه نوک 118 درجه است. هنگامی که سوراخ راهنما با استفاده از مته مرغک ایجاد می‌شود، به دلیل تماس کمتر با سطح، احتمال انحراف یا لغزیدن مته وجود دارد. از این رو دقت سوراخکاری تا حدی کاهش می‌یابد. اما پیش مته زاویه برش 120 درجه دارد و می‌تواند یک مته با زاویه 118 درجه را کاملاً پوشش دهد. بنابراین، پیش مته برای ایجاد سوراخ پایلوت با دقت بالا برای سوراخکاری ثانویه عملکرد عالی دارد.
.
برای اطلاعات بیشتر می‌توانید راهنمای ما درمورد تفاوت مته مرغک و راهنما را مطالعه کنید.
.
