تفاوت مته مرغک و مته راهنما
مته مرغک و مته راهنما اغلب با هم اشتباه گرفته میشوند و برخی از افراد آن ها را به جای یکدیگر استفاده میکنند. با این حال، این مته ها یکسان نیستند و استفاده نادرست از آنها برای کار میتواند به ابزار شما آسیب برساند. همچنین، این کار باعث کاهش طول عمر مفید آنها میشود یا حتی میتواند باعث شکستن مته شود.
تفاوت اصلی بین مته مرغک و مته راهنما در شکل ظاهری آنها است. مته راهنما شبیه متههای مارپیچ معمول است، فقط با طول کل و کارگیر کوتاهتر. مته مرغک نیز دارای دو قسمت اصلی است: یک قسمت باریک با انتهای تیز و یک قسمت پهنتر. همین موضوع روی عملکرد هر کدامتأثیر میگذارد.
هدف اصلی یک مته مرغک ایجاد یک محل نشستن برای مرغکهای گردان ماشین تراش، ماشین فرز و غیره است. از طرف دیگر، تنها کاربرد مته راهنما ایجاد یک نقطه شروع دقیق است. همچنین، میتوان از هر دو این متهها برای پخ کردن سوراخ های کوچکتر استفاده کرد.
سوراخکاری نقطهای چیست؟
بر خلاف مته راهنما، متههای مارپیچ فلزکاری نوک تیزی ندارند. بنابراین، اگر مستقیماً با یک مته مارپیچ شروع به سوراخکاری کنید، شروع به سر خوردن روی سطح قطعه کار میکند. یک راه حل ساده برای این مشکل استفاده از سنبه نشان در نقطهای است که قرار است سوراخ شود، اما این کار روش دقیقی نیست.
سوراخکاری نقطهای روشی است که برای قرار دادن دقیق نوک مته از آن استفاده میشود. متههای راهنما کوتاهتر و محکمتر از متههای مارپیچ هستند. این بدان معناست که احتمال حرکت آنها روی سطح قطعه کار کمتر است. مته راهنما یک سوراخ کم عمق در قطعه کار، دقیقاً در جایی که قرار است سوراخکاری شود ایجاد میکند و با این کار عملیات سوراخکاری را تسهیل میبخشد.
مته مرغک چیست؟
از مته مرغک برای مرکز (سنتر) کردن سوراخها در عملیاتهای سوراخکاری استفاده میشود. این متهها از دو قسمت اصلی تشکیل شدهاند:
یک نقطه پایلوت باریک و یک بخش قطورتر. نوک مته مرغک دارای زاویه سوراخکاری 118 درجه است، در حالی که بخش پخ زن معمولا دارای یکی از سه زاویه 60 درجه، 82 درجه یا 90 درجه میباشد. زاویه پخ زن باید با توجه به کاربری مته انتخاب شود. مته مرغک با زاویه 60 درجه معمولا برای استفاده از مرغک گردانها روی ماشین تراش استفاده میشود. ماشینکاری بین مرغک گردانها یک تکنیک رایج در ماشینهای تراش و سنگ زنی استوانهای است هنگامی که یک قطعه کار نیاز به مهار از هر دو انتها دارد، از مرغک گردان استفاده میشود. در اینجا، مته مرغک سوراخی را ایجاد می کند که با مراکز معمولی تراش تطابق دارد و به قطعه کار اجازه میدهد تا در حین انجام عملیات تراشکاری به طور ایمن نگه داشته شود.
زاویه 82 درجه برای سوراخکاری محل گل پیچ های سر صاف (سری رزوه یکپارچه) موجود در ایالات متحده استفاده میشود. همچنین، باید به این نکته اشاره کرد که پیچهای گل پیچ استاندارد متریک دارای زاویه 90 درجه هستند و استاندارد صنعت هوانوردی برای مقاطع نازک 100 درجه است.
مته مرغک چگونه کار میکند؟
مته مرغکها دارای یک نقطه پایلوت با قطر کوچک هستند که ابتدا این قسمت با قطعه کار تماس پیدا میکند. این بخش یک سوراخ باریک و کم عمق ایجاد میکند که به عنوان نقطه شروع برای عملیات سوراخکاری عمل میکند. این نقطه پایلوت کوچک است و با زاویه راس 118 درجه به راحتی بر روی مواد برش ایجاد میکند. بخش پخ زن هنگامی که با قطعه کار درگیر میشود یک پخ ایجاد میکند که سوراخ را کمی بازتر میکند. هر چقدر این قسمت به صورت عمیق با قطعه کار تماس پیدا کند قطر سوراخ بزرگ تر میشود.
عملیات سوراخکاری معمولا توسط دستگاه تراش، دستگاه فرز یا دستگاه دریل عمودی انجام میشود. پیچهای سر صاف به مقداری پخ نیاز دارند تا هم سطح قطعه کار قرار گیرند. در اینجا، مته مرغک یک پخ ایجاد میکند که امکان نصب منظم پیچها را فراهم میکند. این مثالها نشان میدهد که مته مرغک برای عملیات سوراخکاری نقطهای مناسب نیست. استفاده از مته مرغک به جای مته راهنما میتواند باعث آسیب دیدگی لبههای برش مته (به ویژه در متههای کارباید) شود.
مته راهنما چیست؟
متههای راهنما نقطه شروع دقیقی را برای عملیات سوراخکاری ایجاد میکنند. مته راهنما با زاویه راس باز و قد کوتاه، یک سوراخ شروع کننده برای قرارگیری دقیق مته در عملیات سوراخکاری بعدی را ایجاد میکند. هنگامی که سوراخکاری نقطهای کامل شد، مته مارپیچ معمول با طول کارگیر مورد نیاز برای تکمیل فرآیند سوراخکاری استفاده میشود. متههای راهنما معمولا دارای زوایای وسیعی هستند تا اطمینان حاصل شود که مته با قطعه کار در مرکز سوراخ، روی لبه برش مته تماس میگیرد. در اینصورت، مته مارپیچ همانطور که باید درگیر میشود و به آن این اجازه داده میشود تا با دقت و بدون آسیب دیدگی سوراخ کند.
مته راهنما دارای چه زاویهای است؟
متههای راهنما زوایای مختلفی دارند و باید مراقب باشید که زاویه مته راهنما را با متهای که برای تکمیل سوراخ استفاده میکنید مطابقت دهید. زاویه مته راهنما حداقل باید همان اندازه با زاویه مته مارپیچی که قصد دارید از آن برای سوراخکاری استفاده کنید باشد، اما انتخاب مته راهنما با زاویه بازتر بهتر است. مثال اگر قصد دارید از مته 135 درجه استفاده کنید، مته راهنما با زاویه 140 درجه انتخاب بهتری است.
آیا میتوانید با مته راهنما سوراخکاری کنید؟
هدف از مته راهنما سوراخکاری سوراخهای عمیق نیست. مته راهنما یک مته کوتاه و سخت با شیار بسیار کوتاه است. هدف آن ایجاد یک سوراخ آزمایشی است که امکان قرار دادن دقیق مته را برای عملیات سوراخکاری بعدی فراهم میکند. البته میتوانید از مته راهنما برای سوراخ کردن ورقهای نازک استفاده کنید، با این حال، مته کاجی انتخاب بهتری برای سوراخکاری ورقهای فلزی است.
آیا برای سوراخکاری نقطهای به مایع خنککننده نیاز است؟
در سوراخکاری نقطهای سوراخهای کوچکی ایجاد میشوند که به سرعت سوراخکاری میشوند. بنابراین، حتی در هنگام سوراخکاری مواد سخت که تولید اصطکاک در آنها زیاد است، گرمای تولیدی هنگام سوراخکاری نقطهای زیاد نخواهد بود. این بدان معنی است که خنککنندهها معمولا برای سوراخکاری نقطهای ضروری نیستند. با این حال، استثناهای احتمالی وجود دارند. هنگامی که از دستگاه دریل پر سرعت و خودکار استفاده میکنید و قصد دارید حجم زیادی از سوراخکاری نقطهای را در مدت زمان کوتاهی انجام دهید، ممکن است به مایع خنککننده نیاز داشته باشید.
امیدوارم این نوشته در مورد تفاوت مته مرغک و مته راهنما برای شما مفید باشد.