آیا نیاز به اندازهگیریقطر سوراخ دارید؟ قبل از اینکه به سراغ کولیسخود بروید یا شروع به جابجایی فکهای میکرومترخود بکنید، لازم است بدانید که کدام ابزارها برای کار شما مناسبتر است. بور گیج یا گیج داخل سوراخ [به انگلیسی: Bore Gauge] ابزاری عالی برای اندازهگیری قطر داخل سوراخ یا سیلندر است. اندازهگیری عمق و عرض یک سوراخ یکی از مهمترین مراحل هر پروژه ساخت و تولید یا سایر پروژههای تجاری است. حتی یک اشتباه در اندازهگیری میتواند هزینه زیادی برای شما داشته باشد. بنابراین، استفاده از ابزار اندازهگیری پیشرفته و دقیق امری ضروری است. بور گیج یک ابزار اندازهگیری است که به اندازهگیری صحیح ابعاد سوراخ با هر طول یا شکل کمک میکند.
.
در این مقاله به بررسی انواع اصلی بور گیج و ارزیابی عملکرد و مناسب بودن آنها برای کاربردهای مختلف میپردازیم.
.
.
2. بور گیج چگونه کار میکند؟
انواع مختلف بور گیج در ادامه مقاله مورد بحث قرار میگیرند. اگرچه ممکن است از نظر تکنیک و فرمت اندازهگیری متفاوت باشند، اما در اصل، بور گیجها دارای نقاط اندازهگیری تماسی هستند که قبل از باز شدن فکهایشان برای تماس با سطوح داخلی سوراخ وارد سوراخ میشوند. هنگامی که نقاط تماس با دیوارههای داخلی جسم تماس پیدا کردند، بور گیج اندازه قطر سوراخ را نشان میدهد. همه انواع بور گیجها از یک سیستم اندازهگیری دو یا سه نقطهای استفاده میکنند. به این معنی که آنها دو یا سه نقطه تماس با دیواره سوراخ دارند تا اندازه قطر را تعیین کنند.
.
1.2. بور گیج ۲ نقطهای
دو نقطه تماسی اندازهگیری به سمت سطوح داخلی منبسط میشوند. اگر حفره بیضی شکل باشد، سیستم دو نقطهای بهتر عمل میکند.
.
.
2.2. بور گیج ۳ نقطهای
داشتن سه نقطه تماسی اندازهگیریهای دقیقتری را در زمانی که سوراخ گرد است، ارائه میدهد. با این حال، همانطور که در نمودارهای زیر نشان داده شده است، گیج سه نقطهای زمانی که حفره بیضی شکل باشد، اندازهگیری دقیقی را ارائه نمیدهد، زیرا نمیتواند حداکثر قطر سوراخ را اندازهگیری کند.
.
.
در حقیقت، هیچ سوراخی دقیقاً گرد یا بیضی شکل نیست. سیستم سه نقطهای دقیقترین اندازهگیری را در سوراخهایی با تغییر شکل ارائه میدهد. به جز جایی که سوراخ دارای یک بیضی واضح است که سیستم دو نقطهای مناسبتر است.
.
3.2. حلقههای تنظیم
حلقههای تنظیم یک ابزار کالیبراسیون هستند که برای تنظیم و بررسی بور گیج در برابر ابعاد شناخته شده استفاده میشوند. حلقهها به شما این امکان را میدهند تا تکرارپذیری و دقت گیج را بررسی کنید و همچنین گیج را در یک اندازهگیری خاص و دقیق تنظیم کنید که به عنوان اندازهگیری مقایسهای برای برنامه شما استفاده میشود.
.
3. انواع بور گیج
1.3. بور گیج تلسکوپی
سادهترین نوع بور گیج، گیج تلسکوپی است. از این ابزار برای اندازهگیری غیرمستقیم قطر سوراخها به همراه یک میکرومتر استفاده میشود. در طیف وسیعی از اندازهها موجود است، بازوهای T شکل آن درون سوراخ منبسط و قفل میشوند. سپس، از یک میکرومتر برای اندازهگیری فاصله بین بازوها استفاده میشود.
.
.
2.3. گیج داخل سیلندر
گیج داخل سیلندر دارای یک شفت بلند با نشانگر در قسمت بالا و یک سر اندازهگیری در پایین آن است. میتوان از گیج داخل سیلندر برای اندازهگیری سریع و دقیق سوراخهای استوانهای از طریق سیستم اندازهگیری دو نقطهای خود استفاده کرد. به دلیل اینکه حرکت در این نوع گیج بسیار کوچک است، آنها معمولاً با تعدادی فکهای تماسی اندازهگیری قابل تعویض در اندازههای مختلف عرضه میشوند که دامنه اندازهگیری گستردهای را امکانپذیر میکنند.
.
یک گیج داخل سیلندر بر اساس اصل مشابه با گیج تلسکوپی کار میکند. فکهای گیج در داخل سوراخ نگه داشته میشوند، سپس آنها با سطوح سوراخ تماس میگیرند تا اندازه قطر تعیین شود. سپس این اندازه بر روی صفحه آنالوگ یا صفحه دیجیتال نمایش داده میشود. این بدان معنی است که دیگر استفاده از میکرومتر برای تعیین مقدار مورد نیاز نیست. با این حال، استفاده از یک میکرومتر یا در حالت ایده آل یک حلقه تنظیم برای کالیبره کردن ابزار قبل از استفاده مورد نیاز است.
.
.
3.3. بور گیج روتاری استاندارد
گیج های روتاری استاندارد سهولت استفاده و دقت اندازهگیری را ارائه میدهند. معمولاً این نوع گیج از سیستم 2 نقطهای برای قطرهای کوچکتر از 6 میلیمتر و سیستم 3 نقطهای برای قطرهای بزرگتر از 6 میلیمتر استفاده میکند. گیج های روتاری اغلب در طیف وسیعی از اندازهها با مجموعههایی از سرهای با اندازههای مختلف در دسترس هستند. همچنین، میلههای اکستنشن نیز موجود هستند که عمق اندازهگیری گیج را افزایش میدهند.
.
.
4.3. بور گیج تپانچهای
گیج داخل سوراخ تپانچهای یک انتخاب محبوب برای طیف وسیعی از کاربردها است. گیجهای سوراخ تپانچهای عملکرد سریع را با استفاده از یک دست ارائه میدهند. آنها در تکرارپذیری (تکرار اندازهگیریهای انجام شده توسط یک کاربر) و تکثیرپذیری (تکرار اندازهگیریهای انجام شده توسط کاربران مختلف) عملکرد خوبی دارند.
.
.
5.3. میکرومتر داخل
یکی از انواع بور گیجها، میکرومتر داخل با سیستم اندازهگیری دو نقطهای با قابلیت محدود است. میکرومتر داخل دارای فکهایی با بازوهای بیرون زده است به این معنی که فکها را میتوان درون یک سوراخ قرار داده و سپس برای اندازهگیری آنها با سطوح داخلی تماس داد. چرا که طول بازوها در صورت کار بر روی سوراخ عمیق مناسب نیست.
.
6.3. میکرومتر مدادی
میکرومتر مدادی یک سیستم دو نقطهای است وقبل از اینکه این نقاط منبسط شوند تا با دیواره سوراخ تماس برقرار کنند میکرومتر در داخل سوراخ قرار میگیرد. سپس کاربر میتواند میکرومتر را در اطراف محیط سوراخ بچرخاند تا ناهماهنگیها را بیابد و حداکثر شعاع را اندازهگیری کند. هنگام استفاده از این نوع گیج، داشتن تکنیک و مهارت مهم است.
.
.
4. ویژگیهای یک بور گیج ایدهآل
برای اطمینان از اینکه بور گیج انتخابی شما دقت عملیاتی و قابلیت اطمینان مورد نیاز برای دستیابی به نتایج دلخواه خود را ارائه میدهد یا خیر به ویژگیهای کلی بور گیجها نگاه میکنیم.
.
1.4. دامنه
محدوده اندازهگیری ابزار را که برای اندازهگیری مناسب بیان میکند. شما باید قبل انتخاب بور گیج از اندازه سوراخی که قرار است اندازهگیری شود،اطلاع داشته باشید. بنابراین میتوانید حدس بزنید که آیا نقاط تماس به سطح سوراخ میرسند یا خیر! اگر سوراخهای با اندازههای مختلف را اندازهگیری میکنید، ممکن است به یک مجموعه بور گیج با چندین گیج یا سرهای قابل تعویض نیاز داشته باشید تا طیف وسیعی از سوراخها را پوشش دهد.
.
2.4. اندازهگیری عمق
اگر برای اندازهگیری داخلی نیاز به رسیدن به داخل سوراخ در عمق زیاد را دارید، انتخاب گیج با عمق اندازهگیری زیاد کارآمد خواهد بود. میلههای اکستنشن که عمق اندازهگیری را افزایش میدهند برای اکثر گیجها در دسترس هستند.
.
3.4. وضوح
وضوح کوچکترین واحد اندازهگیری است که ابزار قادر به ثبت آن است. انتظار میرود وضوح گیج حداقل بین 0.01-0.001 میلیمتر باشد.
.
4.4. دقت
با علامت ± نشان داده شده میشود. دقت بور گیج حاشیه خطای دستگاه را نشان میدهد. قرائت ممکن است بالاتر یا کمتر از اندازهگیری واقعی مورد در حاشیه دقت اعلام شده باشد.
.
5.4. تکرارپذیری
تکرارپذیری زمانی است که یک فرد به طور مکرر از یک بور گیج برای اندازهگیری قطر یک سوراخ بطور مکرر استفاده میکند. این ویژگی در بسیاری از برنامهها، به ویژه زمانی که از ابزار برای بررسی کیفیت تعداد زیادی از محصولات استفاده میشود، مهم است.
.
6.4. تکثیرپذیری
تکثیرپذیری که گاهی اوقات با تکرارپذیری نیز اشتباه گرفته میشود، بیان میکند که یک بور گیج با چه دقتی خوانشهای ثابتی از یک برنامه مشابه توسط کاربران مختلف در شرایط یکسان یا متفاوت ایجاد میکند.
.
7.4. نوع نقاط تماس/سرهای اندازهگیری
نقاط تماس با شکل خاص برای کاربردهای خاص در صورت نیاز در دسترس هستند. مواد نقطه تماس نیز قابل توجه است. نقاط نوک کاربیدی به دلیل عمر طولانی مدت رایج هستند.
.
8.4. رتبه IP
قرار گرفتن در معرض گرد و غبار و مایعات اغلب برای تجهیزات اندازهگیری دستی در محیطهای بیرونی یا کارگاهی دردسر ساز است. رتبه IP یک ابزار الکتریکی سطح حفاظت آن را در برابر نفوذ گرد و غبار و مایعات بیان میکند.
.
5. نتیجهگیری
فاکتورهای زیادی وجود دارد برای اینکه انتخاب کنید کدام نوع، برند و مدل بور گیج برای کار شما مناسب است. اگر به ابزاری با دامنه اندازهگیری گسترده نیاز دارید، برای کاربردهایی که دسترسی به آن دشوار است، و نیاز به اندازه گیری سریع و دقیق، ممکن است یک ست تپانچهای مناسب باشد. با این حال، اگر به دنبال اندازهگیری دقیق قطر یک سوراخ هستید، ممکن است یک گیج اندازهگیری ساده و بسیار ارزانتر داخل سیلندر کافی باشد.
.
امیدواریم این راهنما به شما این دانش را داده باشد که با اطمینان نوع بور گیج مورد نیاز خود را انتخاب کنید. با این حال، لطفا در صورت داشتن هرگونه سوال بیشتر با ما تماس بگیرید. اگر از این مقاله لذت بردید و برای شما مفید بود، لطفاً آن را مستقیماً یا در رسانههای اجتماعی خود با دیگران به اشتراک بگذارید.